BDO to baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Rolnicy też powinni sprawdzić, czy muszą się zarejestrować w BDO.
Od 1 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy, którzy wytwarzają, przetwarzają odpady, wprowadzają na rynek produkty i opakowania – powinni sprawdzić, czy muszą się zarejestrować w BDO. Poniżej wskazujemy których rolników dotyczy obowiązek rejestracji, jak to zrobić i z czym się to wiąże dla rolnika.
Elektroniczny rejestr mający być pierwszym modułem Bazy Danych o Produktach i Opakowaniach oraz o Gospodarce Odpadami, Ministerstwo Środowiska uruchomiło już 24 stycznia 2018 r. Z kolei od 1 stycznia 2020 r., zgodnie z przepisami ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach, zostaną uruchomione dwa kolejne moduły, umożliwiające prowadzenie ewidencji odpadów i składanie sprawozdań z zakresu produktów i odpadów wyłącznie w formie elektronicznej.
Nowe przepisy dotyczące rejestracji w BDO wskazują, iż obowiązek rejestracji dotyczy podmiotów prowadzących działalność gospodarczą i chodzi tu wyłącznie o przedsiębiorców, jednakże interpretacja tych przepisów m. in. przez Ministerstwo Środowiska jest taka, że rolnicy tak jak przedsiębiorcy powinni uzyskać wpis do rejestru BDO. Co więcej należy wskazać, iż rolnicy na gruncie ww. ustawy są traktowani właśnie jako przedsiębiorcy, gdyż za przedsiębiorcę należy uznać każdego rolnika, którego działalność charakteryzuje się celem zawodowym i zarobkowym, działaniem we własnym imieniu, ciągłością oraz uczestnictwem w obrocie gospodarczym.
Należy wskazać, iż co do zasady wszyscy wytwórcy odpadów są obowiązani do prowadzenia ewidencji odpadów oraz uzyskania w związku z tym wpisu do rejestru. Jednakże z obowiązku tego przewidziano szereg zwolnień. Pierwsza kategoria zwolnienia to: zwolnienia wynikające wprost z ustawy o odpadach, która stanowi, że obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów nie dotyczy niektórych kategorii wytwórców odpadów. Tego rodzaju zwolnienie odnosi się właśnie do rolników. Zgodnie bowiem z art. art. 51 ust. 2 pkt 5 ustawy o odpadach: „nie podlegają wpisowi do rejestru: wytwórca odpadów będący rolnikiem gospodarującym na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha, o ile nie podlega wpisowi do rejestru na podstawie ust. 1.” Stąd też należy wskazać, iż rolnicy prowadzący mniejsze niż 75 ha areału gospodarstwa co do zasady zwolnieni są z obowiązku wpisu do BDO. Nie można jednak pomijać faktu, iż w pewnych sytuacjach rolnicy prowadzący mniejsze gospodarstwa rolne i tak będą podlegać obowiązkowemu wpisowi do rejestru – a to wtedy kiedy rolnik podlega wpisowi z tytułu prowadzenia innej działalności w zakresie gospodarki odpadami. Innymi słowy fakt posiadania gospodarstwa mniejszego niż 75 ha nie jest wystarczającą przesłanką do wnioskowania, iż z pewnością dany rolnik nie podlega obowiązkowi wpisu do rejestru BDO.
Podsumowując w pierwszej kolejności odpowiadając na pytanie czy
podlegamy obowiązkowi wpisu należy najpierw sprawdzić na stronie
www.bdo.mos.gov.pl lub ewentualnie ustalić to w urzędzie marszałkowskim w
razie wątpliwości czy rzeczywiście nie podlegamy obowiązkowi wpisu (np.
w przypadku wprowadzania przez rolnika na rynek produktów w
opakowaniach czy używaniu w gospodarstwie opakowań).
Jeżeli chodzi o sposób złożenia wniosku o wpis do rejestru to wniosek
taki od nowego roku będzie można złożyć wyłącznie za pośrednictwem
formularza elektronicznego (wyjątkiem są przedsiębiorcy zagraniczni,
którzy działają w Polsce). Należy pamiętać, że bez wpisu na wniosek do
Rejestru BDO podmioty nie mogą prowadzić działalności.
Istotną informacją dla rolników objętych obowiązkiem rejestracji jest to, że bez wpisu nie będą oni mogli przekazywać jak dotychczas odpadów firmom zajmującym się ich zbieraniem. Wiąże się to z brakiem możliwości wystawienia odpowiednich dokumentów, gdyż rolnicy którzy nie uzyskali numeru rejestrowego BDO nie będą mogli zaewidencjonować wytworzonych odpadów i samodzielnie wystawić karty przekazania odpadów w systemie BDO. Od stycznia 2020 r. odbiorca odpadów nie będzie miał technicznej możliwości wystawienia karty za rolnika. Tego rodzaju sytuacja może mieć miejsce, jeżeli rocznie w gospodarstwie rolnym wytwarza się ponad 100 kg odpadów niebezpiecznych lub ponad 5 ton odpadów innych niż niebezpieczne lub komunalne i kiedy to rolnik jest zobowiązany do prowadzenia pełnej ewidencji odpadów, za pomocą karty przekazania odpadów i karty ewidencji odpadów.
Finalnie należy przypomnieć, że niektóre odpady powstające z działalności gospodarczej są zwolnione z prowadzenia ewidencji odpadów zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów oraz odpady komunalne. Jeżeli podczas działalności rolniczej powstają tylko odpady komunalne albo rolnik jest zwolniony z prowadzenia ewidencji to nie składa wniosku.
To, w jakiej sytuacji pod kątem wskazanych powyżej obowiązków znajduje się rolnik, należy dokładnie sprawdzić, gdyż konsekwencje niezastosowania się do omawianych przepisów są dość dotkliwe zwłaszcza pod kątem finansowym. Konsekwencje czekają również i tych, którzy złożą wniosek niezgodny ze stanem faktycznym, bądź naruszą obowiązki związane z ewidencją i tworzeniem sprawozdań. Od 1 stycznia 2020 r. grzywna lub areszt grozi również za osobom, które nie będą posiadały potwierdzenia z BDO podczas transportu odpadów i odpadów komunalnych, a także nie będą przestrzegały ustalonego czasu przechowywania, udostępniania i przedkładania dokumentów i danych.
